İngiltere’de seçmenler bugün 1945 yılından bu yana ilk kez Temmuz ayında yapılan genel seçimde oy kullanıyor. Yaklaşık 50 milyon seçmenin bulunduğu ülkede halk, Parlamentonun seçimle başa gelen kanadı olan Avam Kamarası üyelerini belirlemek için yerel saatle 07.00’de (TSİ 09.00) açılan sandıklarda oy kullanmaya başladı.
Toplamda 4 bin 515 adayın 650 sandalyeli Avam Kamarası’na girmek için yarışacağı seçimde oy kullanma işlemi 22.00’de (TSİ 00.00) sona erecek.
Bu saatten itibaren seçim bölgelerinden tek tek sonuçların gelmesi beklenirken mecliste oluşacak genel tablonun ise 5 Temmuz sabah saatlerinde netleşeceği tahmin ediliyor.
SUNAK VE STARMER BAŞBAKANLIK İÇİN YARIŞIYOR
İngiltere Başbakanı Sunak, 22 Mayıs’ta erken seçim kararı almıştı. İngiltere’de daha önce son genel seçim 12 Aralık 2019’da yapılmıştı. Seçimi o dönem liderliğini Boris Johnson’ın yaptığı Muhafazakar Parti kazanmış, parti oyların yüzde 43,6’sını alarak 365 milletvekili çıkarmıştı.
Bu seçimde Muhafazakar Parti’nin 44 yaşındaki lideri Rishi Sunak ve İşçi Partisi’nin 61 yaşındaki lideri Keir Starmer başbakanlık koltuğu için yarışıyor.
Sunak daha önce Boris Johnson’ın kurduğu hükümette maliye bakanlığı yapmış, Johnson’la yaşadığı görüş ayrılıkları sonrası istifa etmiş, Ekim 2022’de genel başkan seçilmiş ve İngiltere’de Hint kökenli ilk başbakan olmuştu.61 yaşındaki İşçi Partisi lideri ise Keir Starmer ise partisinin 2019’daki seçim yenilgisi sonrası Nisan 2020’de genel başkan seçilmişti. Starmer daha önce Kraliyet Savcılık Kurumu Başkanı olarak görev yapmıştı.
Muhafazakar Parti lideri olarak ilk kez seçime giren Başbakan Rishi Sunak enflasyonun düşmesini ve göçe ilişkin politikalarının partiye oy olarak dönmesini umuyor. Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer ise iktidara tepkili seçmenin de oyunu alarak 14 yıl sonra partisini iktidara taşımak ve İngiltere’nin yeni başbakanı olmak istiyor.
Sağcı Reform Partisi’nin milletvekili çıkartıp çıkarmayacağı, lideri Nigel Farage’ın bu kez Avam Kamarası’na girip girmeyeceği yanıtı merakla beklenen sorulardan.2010-2015 yılları arası Muhafazakar Parti’nin koalisyon ortağı olan Liberal Demokrat Parti de sandalye sayısını artırmak istiyor.
MUHAFAZAKAR PARTİNİN HEZİMET YAŞAYACAĞI DÜŞÜNÜLÜYOR
Araştırma firmalarının yaptığı anketlerde ana muhalefetteki İşçi Partisinin açık ara farkla ipi göğüsleyeceği görülürken iktidardaki Muhafazakar Partinin ise hezimet yaşayacağı öngörülüyor.
Bir önceki seçimde 365 milletvekili çıkaran Muhafazakar Partinin sandalye sayısının 100’lere kadar gerileyeceği tahmin edilirken anketler İşçi Partisinin 400’ün üzerinde sandalye kazanacağına işaret ediyor.
Seçimde, Filistin yanlısı bağımsız adaylar da parlamentoya girmek için yarışıyor. Bu adaylar arasında Nelson Mandela’nın ilk seçiminde Güney Afrika’da meclise giren Yahudi kökenli Andrew Feinstein de bulunuyor.
İNGİLİZ GAZETELER BÖYLE GÖRDÜ
The Guardian gazetesi, İşçi Partisi lideri Keir Starmer’ın büyük bir sarsılma yaratabilecek genel seçimlerde “yeni bir umut ve fırsat çağını” selamladığını yazdı.
Dailymail İşçi Partisi’nin ezici bir seçim zaferi kazanabileceğini belirttiği ön sayfasında ne Rishi Sunak’tan ne de Muhafazakarlardan bahsetmedi.
The Times’ın İşçi Partisi’nin modern tarihin en büyük çoğunluğunu kazanma yolunda ilerlediğini ana sayfasından duyurdu.
Mirror gazetesi İşçi Partisi için çağrıda bulundu ve ana sayfasında şu cümleyi kullandı: “Bugün tarih yazma şansına sahipsiniz.”
Daily Express’e göre bugün “hesaplaşma günü”. Gazete Muhafazakar Parti’nin sandıkta cezalandırıcı bir darbe ile karşı karşıya olduğunu iddia ediyor.
Financial Times, İngiltere’nin bugün sandık başına gideceğini ve Keir Starmer’ın tarihi bir farkla iktidarı kazanarak Rishi Sunak’ın Muhafazakar Partisi’ni tarihindeki en kötü yenilgilerden biriyle karşı karşıya bırakacağını yazdı.
İNGİLTERE’DE NASIL BİR SEÇİM SİSTEMİ UYGULANIYOR?
İngiltere’de dar bölge seçim sistemi uygulanıyor.650 seçim bölgesinde en fazla oyu alan aday milletvekili seçiliyor. Bir partinin Avam Kamarası’nda çoğunluğu elde etmesi için en az 326 milletvekili çıkarması gerekiyor.
En çok milletvekili çıkaran partinin lideri başbakan seçiliyor ve Kral tarafından hükümeti kurmakla görevlendiriliyor. İkinci sıradaki partinin lideri ise ana muhalefet lideri oluyor.Eğer hiçbir parti Avam Kamarası’nda çoğunluğu elde edemezse, en çok oy alan parti koalisyon hükümeti veya azınlık hükümeti kurabiliyor. Adayların çoğu bir siyasi partiyi temsil etse de bazıları bağımsız olarak yarışıyor.
